Σμηγματορροϊκή Δερματίτιδα

Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι συχνή δερματοπάθεια που εντοπίζεται κυρίως σε περιοχές με έντονη δραστηριότητα των σμηγματογόνων αδένων (πρόσωπο, τριχωτό, θώρακας), χαρακτηρίζεται από ερύθημα και απολέπιση και εμφανίζει συχνά εξάρσεις και υφέσεις.
Μερικές φορές σχετίζεται με την ψωρίαση. Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι επίσης γνωστή ως σμηγματορροϊκό έκζεμα. Η πιτυρίδα ή πιτυρίαση είναι μια μορφή σμηγματορροϊκής δερματίτιδας χωρίς ερεθισμό. Η πιτυρίδα εκδηλώνεται ως διάσπαρτη λεπτή απολέπιση μέσα στο τριχωτό της κεφαλής.

Αιτιοπαθογένεια
Δεν είναι γνωστό τι ακριβώς προκαλεί σμηγματορροϊκή δερματίτιδα. Φαίνεται να είναι ένας συνδυασμός παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων:
• Στρες
• Γονιδιακές καταβολές
• Ζυμομύκητας που ζει κανονικά στο δέρμα
• Ορισμένες ιατρικές παθήσεις και φάρμακα
• Κρύος, ξηρός καιρός

Επιδημιολογία
Η βρεφική σμηγματορροϊκή δερματίτιδα επηρεάζει τα μωρά ηλικίας κάτω των 3 μηνών και συνήθως υποχωρεί στους 6-12 μήνες.
Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα στους ενήλικες τείνει να αρχίζει στα τέλη της εφηβείας. Έτσι είναι συνηθέστερη σε νεαρούς ενήλικες αλλά προσβάλλει και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 40 ετών) και ηλικιωμένους. Σε οτι αφορά το φύλο φαίνεται οτι είναι πιο συχνή στους άνδρες παρά στις γυναίκες.
Οι ακόλουθοι παράγοντες μερικές φορές σχετίζονται με σοβαρές περιπτώσεις σμηγματορροϊκής δερματίτιδας ενηλίκων:
• Λιπαρό δέρμα (σμηγματόρροια)
• Οικογενής τάση ή οικογενειακό ιστορικό ψωρίασης
• Ανοσοκαταστολή: λόγο μεταμόσχευσης οργάνου, από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) και άλλων
• Νευρολογικές και ψυχιατρικές ασθένειες: η νόσος του Πάρκινσον, η όψιμη δυσκινησία, κατάθλιψη κτλ

Κλινικά Χαρακτηριστικά
Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα επηρεάζει το τριχωτό της κεφαλής, το πρόσωπο (γύρω από τη μύτη, πίσω από τα αυτιά, τα φρύδια) και τον άνω κορμό.
Στα τυπικά χαρακτηριστικά της πάθησης περιλαμβάνονται:
• Χειμερινές εξάρσεις, βελτίωση το καλοκαίρι μετά από την έκθεση στον ήλιο
• Ελάχιστη φαγούρα τις περισσότερες φορές
• Συνδυασμός λιπαρότητας και ξηρότητας του δέρματος του προσώπου
• Εντοπισμένα ή διάχυτα λεπτή “πιτυρώδη” απολέπιση στο τριχωτό της κεφαλής
• Ανοιχτές ροζ, λεπτές, φολιδωτές και ασαφής πλάκες στις πτυχές του δέρματος και στις δύο πλευρές του προσώπου.
• Ελαφρά ερυθρές λεπτές πλάκες με ασαφή όρια και με ήπια απολέπιση στις πτυχές του προσώπου, στα φρύδια.
• Σχήμα πετάλου ή δακτυλίου απολεπιζόμενες πλάκες στη βάση του τριχωτού της κεφαλής και στο στήθος
• Εξάνθημα στις μασχάλες, κάτω από τους μαστούς, στις πτυχώσεις της βουβωνικής χώρας και των γεννητικών οργάνων
• Επιφανειακή θυλακίτιδα (φλεγμονή τριχοθυλακίων) στα μάγουλα και τον άνω κορμό
• Εκτεταμένο εξάνθημα στο τριχωτό της κεφαλής, του λαιμού και του κορμού.

Θεραπεία
Η θεραπεία της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας συχνά περιλαμβάνει αρκετές από τις παρακάτω επιλογές:
Βρέφη
• Επάλειψη με βαζελίνη ή λάδι για λίγες ώρες και εν συνεχεία χτένισμα και λούσιμο με σκοπό την απομάκρυνση των λεπιών και των εφελκίδων.
• Ήπια τοπικά κορτικοστεροειδή.
• Τοπικά αντιμυκητιασικά.
• Κερατολυτικά σαμπουάν.

Έφηβοι, Ενήλικοι
• Αντιμυκητιασικά σαμπουάν και κρέμες.
• Σαμπουάν με θειούχο σελήνιο, πίσσα, σαλυκιλικό.
• Τοπικά κορτικοστεροειδή.
• Αναστολείς καλσινευρίνης.
Σε ανθεκτικές περιπτώσεις στους ενήλικες, ιτρακοναζόλη από το στόμα, αντιβιοτικά ή φωτοθεραπεία μπορεί να συστηθεί. Στα πλαίσια αυτά πάντα ο έλεγχος των παραγόντων έξαρσης όπως το στρες παίζουν ιδιαίτερο ρόλο.