Έκζεμα – Δερματίτιδα

Το έκζεμα ή δερματίτιδα είναι μία από τις συνηθέστερες, μη μεταδοτικές Δερματολογικές παθήσεις. Αποτελεί μία φλεγμονώδη κατάσταση του δέρματος, με πιο συνήθη συμπτώματα το οίδημα, την ερυθρότητα, τον κνησμό και την απολέπιση του δέρματος.

Αιτιοπαθογένεια
Το έκζεμα οφείλεται σε εξωγενείς (εξωτερικά ερεθίσματα) ή εσωτερικούς παράγοντες (κληρονομικότητα, αλλεργίες) .
Όταν η νόσος οφείλεται σε ενδογενούς αιτιολογίας παράγοντες, διακρίνεται σε:
• Ατοπική Δερματίτιδα ή έκζεμα : Χρόνια φλεγμονώδης κατάσταση του δέρματος, αγνώστου αιτιολογίας, με κληρονομική προδιάθεση στο 70% των περιπτώσεων. Τα άτομα με Ατοπική Δερματίτιδα πάσχουν πιο συχνά από τροφικές αλλεργίες, άσθμα, ρινίτιδα, κνίδωση, ενώ είναι πιο ευαίσθητα σε λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο και ιούς. Αν και η αιτιολογία δεν είναι γνωστή, έχει βρεθεί ότι παίζουν ρόλο αεροαλλεργιογόνα και αλλεργιογόνα τροφών.
• Σμηγματορροϊκή Δερματίτιδα : Στα βρέφη παρουσιάζεται ως ερυθροκίτρινα λέπια που σχηματίζουν πλάκες και στους ενήλικες ως ερυθρότητα, απολέπιση και κνησμό σε σημεία πλούσια σε σμηγματογόνους αδένες όπως το τριχωτό της κεφαλής, τα φρύδια, οι πλαϊνές πλευρές της μύτης, η περιοχή του στέρνου και της πλάτης.
Οι εξάρσεις της νόσου παρατηρούνται το χειμώνα και σε περιόδους στρες.

Στην περίπτωση που η φλεγμονώδης κατάσταση οφείλεται σε παράγοντες εξωγενούς αιτιολογίας, η δερματίτιδα διακρίνεται σε:
• Ερεθιστική Δερματίτιδα εξ’ επαφής : Η Ερεθιστική Δερματίτιδα εξ επαφής προκαλεί φλεγμονή στο δέρμα με την επίδραση παραγόντων που δρουν ερεθιστικά σε αυτό, για μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι χρόνιες ερεθιστικές δερματίτιδες οφείλονται συνήθως σε περισσότερους από έναν παράγοντες. Ενδεικτικά, εξωγενείς αιτίες της νόσου μπορεί να είναι το νερό, τα απορρυπαντικά, καθαριστικά, οικοδομικά υλικά και φυτικές ουσίες.

• Αλλεργική Δερματίτιδα εξ’ επαφής : Προκαλείται με την επαφή του δέρματός με ορισμένες ουσίες (χημικές ή φυσικές), με τη συμμετοχή ανοσολογικών μηχανισμών. Το ερύθημα μπορεί να εμφανιστεί στην περιοχή της επαφής ή μακριά από αυτή. Τέτοιοι ερεθιστικοί παράγοντες είναι το νικέλιο, τα κέρματα, οι ρητίνες, συστατικά καλλυντικών, το τσιμέντο, τα τοπικής εφαρμογής φαρμακευτικά σκευάσματα και ορισμένα φυτά (π.χ. το χρυσάνθεμο).

Θεραπεία
Με την εφαρμογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής το έκζεμα μπορεί να ελεγχθεί ικανοποιητικά και να παραμείνει σε ύφεση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τέτοιες μέθοδοι είναι:
• Τοπικά κορτικοστεροειδή
• Συστηματικά κορτικοστεροειδή
• Τοπικά ανοσοτροποποιητικά
• Αποφυγή επαφής με τον αλλεργιογόνο παράγοντα