Μυκητίαση

Οι μυκητιασικές λοιμώξεις του δέρματος και των εξαρτημάτων του προκαλούνται από μικροοργανισμούς που ονομάζονται μύκητες και περιλαμβάνουν τη μυκητίαση του δέρματος, των τριχών και των νυχιών (ονυχομυκητίαση) .
Ανάλογα με τον μύκητα που έχει προκαλέσει τη λοίμωξη, οι μυκητιάσεις του δέρματος διαχωρίζονται σε δερματοφυτίες, καντιντιάσεις, πιτυροσπορώσεις και ασυνήθεις, προκαλούμενες από σπάνια είδη μυκήτων.

Επιδημιολογία
Η ονυχομυκητίαση ή μυκητίαση νυχιών αποτελεί το 50% των παθήσεων των νυχιών και μπορεί να προσβάλλει άνδρες και γυναίκες, ενώ σπανιότερα προσβάλλει παιδιά. Οι άνδρες πάσχουν πιο συχνά από μύκητες των νυχιών σε σύγκριση με τις γυναίκες.
Πιο συχνά προσβάλλονται τα νύχια των ποδιών και σπανιότερα των χεριών. Το 30% των ασθενών που εμφανίζουν ονυχομυκητίαση έχουν και κάποιας μορφής μυκητίαση στο δέρμα τους.
Γενικά, η συχνότητα της νόσου έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και αυτό οφείλεται σε παράγοντες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η ανοσοκαταστολή, καθώς και η αύξηση του μέσου όρου ζωής.

Αιτιοπαθογένεια
Η χρήση αντικειμένων που έχουν προηγουμένως χρησιμοποιηθεί από μολυσμένα άτομα, καθώς και κοινόχρηστοι, όπως αποδυτήρια, κολυμβητήρια και δημόσια ντουζ, αποτελλούν τις κυριότερες πηγές μετάδοσης της νόσου.
Επιπλέον, η υψηλή θερμοκρασία, η υγρασία του δέρματος, το μη σωστά αεριζόμενο περιβάλλον και η ελλιπής υγιεινή των ποδιών είναι παράγοντες που επιταχύνουν την ανάπτυξη των μυκητιάσεων .

Κλινική Εικόνα
Οι κλινικές μορφές μυκητίασης δέρματος, ανάλογα με την εντόπιση, είναι:
• Δερματοφυτία Ονύχων – Ονυχομυκητιάσεις : Χαρακτηρίζεται από πάχυνση των ονύχων (υπωνύχια υπερκεράτωση), ευθρυπτότητα και αλλαγή του χρώματος του νυχιού.
• Καντιντιασική Λοίμωξη των Ονύχων – Ονυχομυκητιάσεις : Ιδιαίτερα συχνή σε άτομα που συνηθίζουν να βρέχουν τα άκρα τους. Προσβάλει το δέρμα που περιβάλλει τα νύχια (παρωνυχία) και εμφανίζεται ως κίτρινη χροιά στο πλάγιο τμήμα του όνυχα, ενώ ενδέχεται να οδηγήσει σε ονυχόλυση.
• Δερματοφυτία Τριχωτού Κεφαλής: Ποικίλει από ήπια απολέπιση έως μια ή περισσότερες αποψιλωτικές ή έντονα φλεγμονώδεις πυώδεις βλάβες.
• Δερματοφυτία του Γενείου των Ανδρών: Μπορεί να εμφανιστεί με την μορφή πλακών ερυθρών με απολέπιση, θυλακικών πυωδών βλαβών ή μπορεί να έχει άτυπη μορφή.
• Δερματοφυτία Ψιλού Δέρματος: Εντοπίζεται σε κορμό, άνω και κάτω άκρα. Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση ερυθρών πλακών με απολέπιση που έχουν συνήθως στρογγυλό σχήμα.
• Δερματοφυτία των Μηρογεννητικών Πτυχών: Προσβάλλουν τις μηροβουβωνικές περιοχές και τους γλουτούς. Εμφανίζεται με τη μορφή μιας καλά αφοριζόμενης ερυθρής πλάκας που αρχικά εντοπίζεται μονόπλευρα, αλλά στη συνέχεια επεκτείνεται αμφοτερόπλευρα.
• Δερματοφυτία των Άκρων & Ποδών: Διακρίνεται στον υπερκερατωσικό και δυσιδρωσικό τύπο. Ο πρώτος τύπος χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλαπλών μικρών υπερκερατωσικών φυσαλίδων οι οποίες ρήγνυνται και οδηγούν στην εμφάνιση ερυθηματολεπιδώδους πλάκας. Ο δεύτερος, χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση πολλαπλών διάσπαρτων φυσαλίδων ή πομφόλυγων.

Θεραπεία
Τα βήματα της σωστής θεραπείας έχουν ως εξής:
• Θεραπεία με Γενικά Μέτρα – Ειδικά για την Ονυχομυκητίαση: Διατήρηση στεγνών χεριών και ποδιών, όχι υπερβολικό πλύσιμο, χρήση ατομικών πετσετών και εργαλείων, όχι γυμνά πόδια σε πισίνες και άμμο.
• Θεραπεία με Τοπικά Σκευάσματα: Ιδανική για ήπιες και αρχικές μορφές μυκητιάσεων και για ασθενείς που έχουν αντένδειξη στη χρήση φαρμάκων από το στώμα (πολύμηνη θεραπεία).
• Θεραπεία με Φάρμακα από το Στόμα: Ιδιαίτερα αποτελεσματικά σε συγκεκριμένες μορφές μυκητιάσεων . Καθώς η θεραπεία είναι πολύμηνη, απαιτούνται συχνές εξετάσεις αίματος προκειμένου να αποφευχθούν οι ανεπιθύμητες ενέργειες της λήψης σκευασμάτων.